
در تقویم رسمی ایران، سالروز ازدواج فرخنده و مبارک حضرت علی (علیه السلام) و فاطمه زهرا (سلام الله علیها) که مصادف با اول ذیالحجه هر سال است، به عنوان روز ازدواج نامگذاری شده است. این روز خجسته به دلیل برکت ازدواج این دو معصوم گرانقدر تاریخ مناسبی برای زوجهای جوان است تا جشن ازدواج خود را در این روز برپا کرده و با پیوند زدن دلهای خود به زندگی حضرت علی علیه السلام و فاطمه زهرا (سلام الله علیها)، شادی خود را با این روز مبارک هم زمان کنند و تلاش کنند زندگی خوب و پربرکتی داشته باشند. اما متاسفانه در سالهای اخیر ازدواج در میان جوانان ایران کاهش چشمگیری یافته است.
در دهههای اخیر، کشورهای مختلف با پدیدهای مهم و تأثیرگذار روبهرو شدهاندبه نام پیری جمعیت و کاهش نرخ ازدواج. این تغییرات جمعیتی نه تنها بر ساختارهای اقتصادی و اجتماعی، بلکه بر آینده توسعه و پایداری کشورهای مختلف تأثیرگذار است. عوامل فرهنگی، اقتصادی، و اجتماعی مانند افزایش هزینههای زندگی، تغییر ارزشهای فرهنگی، و اشتغال زنان، سبب کاهش تمایل به ازدواج و فرزندآوری شده است. روند مدرنیته و افزایش استقلال فردی باعث کاهش اهمیت خانوادههای بزرگ و تمایل به زندگی مجردی یا ازدواجهای دیرهنگام شده است. وضعیت اقتصادی نامطلوب، بیکاری و نگرانیهای مالی، افراد را از ازدواج و داشتن فرزند منصرف میکند.
ازدواج و مشکلات جمعیتی در ایران یکی از موضوعات مهم و پیچیده است که تاثیرات قابلتوجهی بر آینده کشور دارد. در سالهای اخیر، نرخ ازدواج در ایران کاهش یافته است. عوامل این کاهش شامل افزایش هزینههای زندگی، مشکلات اقتصادی، بیکاری، طلاقهای متعدد، تغییر نگرشهای فرهنگی و اجتماعی، و تمرکز بر تحصیلات و کار است.
سن متوسط ازدواج در ایران به طور قابلتوجهی افزایش یافته است. این موضوع بر جمعیت و نرخ باروری تأثیر منفی گذاشته و منجر به کاهش نرخ رشد جمعیت میشود.
نرخ باروری در ایران کاهش یافته است، به گونهای که در برخی مناطق و گروههای جمعیتی به زیر سطح جایگزینی رسیده است. این موضوع نگرانیهایی درباره پیری جمعیت و کاهش نیروی کار آینده ایجاد کرده است.
با کاهش نرخ باروری و افزایش امید به زندگی، ساختار سنی جمعیت ایران به سمت پیرشدن سوق یافته است. این تغییر نیازمند سیاستهای حمایتی و توسعه خدمات سلامت و بازنشستگی است.
کاهش جمعیت فعال و افزایش جمعیت سالمند میتواند بر اقتصاد، نظام سلامت، بازار کار و نظام مالی تأثیرگذار باشد. همچنین، کاهش جمعیت جوان ممکن است بر رشد اقتصادی و توسعه اجتماعی تأثیر منفی بگذارد.
دولت سعی در تشویق به ازدواج و فرزندآوری از طریق سیاستها و برنامههای مختلف دارد، اما اجرای مؤثر این سیاستها و تغییر نگرشهای فرهنگی نیازمند زمان و تلاش مستمر است. در کل، مسائل مربوط به ازدواج و جمعیت در ایران نیازمند برنامهریزی بلندمدت، اصلاحات اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی است تا بتوان آیندهای پایدار و متعادل برای کشور رقم زد. کاهش نرخ ازدواج و پیری جمعیت در ایران از مهمترین چالشهای جمعیتی و اقتصادی کشور در دهههای اخیر است. این روند با مجموعهای از عوامل و پیامدهای کلان همراه است که نیازمند توجه و سیاستگذاریهای مناسب است. پیری جمعیت منجر به کمبود نیروی کار میشود که بر رشد اقتصادی تأثیر منفی دارد. جمعیت سالمند بیشتر نیازمند خدمات درمانی و حمایتی است که این فشارها بر سیستمهای بهداشتی و بازنشستگی افزایش مییابد. کاهش نرخ ازدواج و تولد، ساختار خانوادهها را تغییر داده و ممکن است به کاهش تعاملات اجتماعی منجر شود. نسلهای فعالتر باید بار مالی و مراقبتی بیشتری بر عهده گیرند، که ممکن است بر کیفیت زندگی آنها تأثیر بگذارد.
بحران پیری جمعیت و مشکلات ازدواج، چالشهایی جدی و چندبعدی هستند که نیازمند برنامهریزیهای جامع و هماهنگ در سطوح ملی و بینالمللی است. توجه به عوامل فرهنگی، اقتصادی، و سیاستی و اتخاذ راهکارهای مؤثر میتواند به کاهش اثرات منفی این بحرانها کمک کند و آیندهای پایدارتر برای جوامع رقم زند.
مهندس حمیدرضا تیزفهم، مدیر مجموعه آبادگران خاک راسوند:
بهاره هندیجانی، کارشناس تغذیه:
علی عبدی، موسس و امیر حسین آزاده، مربی باشگاه میعاد ستارگان غرب:
عزیز طلوعی، عضو هیئت موسسه آکادمی مهرآوران: