پایان انتظار ۶ ساله برای تولید پادزهر مار افعی توسط محققان البرزی

به گزارش جام جم البرز؛ افعی قفقازی یکی از خطرناک‌ترین گونه‌های مار در ایران است به همین منظور کار مطالعاتی روی این گونه از مار‌ها در مرکز سرم سازی رازی مستقر در کرج آغاز شد و محققان موفق به تولید پادهر این گونه شدند مرحله بعد محققان در تلاش برای تولید دارو‌های فرآوری شده نو ترکیب هستند.

ناصر محمدپور رئیس بخش جانوران سمی و تولید پادزهر موسسه رازی گفت: در اولین مرحله، تکثیر و نگهداری از مار افعی قفقازی که یکی از مار‌های بومی استان‌های البرز، تهران و مازندران و جزو جانوران در معرض تهدید است با ایجاد اقلیمی شبیه به ارتفاعات البرز از نظر خاک، سنگ و پوشش گیاهی در این مجموعه به صورت پایلوت انجام شده و در آینده این طرح روی جانوران زهری دیگری هم اجرا خواهد شد.

وی ادامه داد: این مجموعه قابلیت آن را دارد که به یک مرکز بین المللی تولید پادزهر تبدیل شود و پاسخگوی نیاز‌های صادراتی باشد.

وی اضافه کرد: اجرای طرح زیست بوم زمینه تولید پادزهر برای سم مار‌های بومی دیگر کشور‌ها را مهیا کرده و زمینه صادرات واکسن را فراهم خواهد کرد.

رئیس بخش جانوران سمی و تولید پادزهر موسسه رازی با اشاره به اینکه کمک به محیط زیست و اکوسیستم و جلوگیری از صدمه وارد شدن به جانوران زهری یکی از مهمترین دغدغه‌های این مجموعه به شمار می‌رود، افزود: با توجه به این که اطلاعات بسیار کمی در مورد رفتارشناسی و فیزیولوژی این جانوران وجود داشت نیاز بر این بود که مرکز پایلوتی ایجاد شود تا به صورت مداوم و لحظه‌ای این جانوران را از نظر تغذیه، خواب، تکثیر و سایر عوامل رصد کرده و مستندات آن را تهیه کنیم تا بر اساس آن، شرایط لازم برای تکثیر و نگهداری این موجودات در سطح بزرگتر فراهم شود. این مرکز یکی از مدرن‌ترین نمونه‌های پایلوت در این زمینه در دنیا محسوب می‌شود.

رئیس بخش جانوران سمی موسسه واکسن و سرم سازی رازی افزود: کشور‌های مختلفی این کار را انجام داده‌اند، اما تاکنون به این شکل علمی و مجهز که در موسسه رازی در حال انجام است، اجرایی نشده است.

محمدپور گفت: در این مرکز سعی شده شرایط زیست برای حیوان عینا بر اساس شرایط طبیعی آماده شود و تلاش شده گیاهان و جانوران موجود در این فضا بر اساس سیکل اکوسیستم و زنجیره غذایی موجود در طبیعت و مانند فضای طبیعی تغذیه و زندگی قرار گیرد و سیکل خواب زمستانی و تابستانی، تخم گذاری و زنده زایی آنان نیز رعایت شده است.

وی گفت: غار‌ها و فضا‌های بیرونی که برای این کار طراحی شده مجهز به دوربین‌هایی است که لحظه به لحظه شرایط زندگی و رفتار‌های زیستی این حیوانات را رصد کرده و مورد ارزیابی کارشناسان قرار می‌گیرد که در نهایت به طور قطع منجر به انتشار مقالات و کتاب‌هایی خواهد شد که تاکنون در دنیا وجود نداشته است.

رئیس بخش جانوران سمی موسسه واکسن و سرم سازی رازی افزود: اطلاعات به دست آمده در این شرایط می‌تواند بسیار ارزشمند باشد و زیرساخت‌های لازم برای تشکیل این مکان در مقیاسی بزرگتر را ایجاد کند. از طرفی زهری که در این شرایط استحصال می‌شود، از نظر زهرشناختی، پروتئومیکس و کیفیت پادزهر تهیه شده با آن با موارد طبیعی مقایسه می‌شوند.

محمدپور اظهار کرد: با توجه به این که پادزهر جانوران زهری هر منطقه را باید به صورت اختصاصی از جانوران همان منطقه فرآوری کرد و پادزهر یک کشور ممکن است برای کشور دیگری مناسب نباشد، این امکان برای ما فراهم می‌شود که با چندین نمونه از جانوران سمی مناطق مختلف، آنان را تکثیر داده و پس از استحصال سم آنان، نسبت به تهیه پادزهر اختصاصی اقدام کنیم.

رئیس بخش جانوران سمی موسسه واکسن و سرم سازی رازی افزود: با توجه به گسترش شهرنشینی خطر انقراض برخی از مار‌ها را تهدید می‌کند، به همین سبب در درجه نخست این طرح برای مار‌های اجرایی می‌شود که در معرض تهدید قرار دارند و در صورت موفقیت، چنین شرایطی را برای تمامی جانوران زهری ایجاد خواهیم کرد.