رسانه‌ها، توجه بیشتری به ورزش شطرنج داشته باشند

از دیدگاه شما تمرکز بر چه موضوعاتی منجر به پیشرفت و توسعه شطرنج می‌شود؟

یکی از مواردی که می‌تواند تحول بزرگی در زمینه پیشرفت حوزه تخصصی شطرنج ایجاد کند، توجه ویژه به جامعه‌پذیری و تلاش برای جذب افراد از گروه‌های سنی مختلف، به‌ویژه کودکان بالای چهار سال، همراه با آشنا کردن خانواده‌ها با مزایا و فواید شطرنج است. این مزایا می‌تواند نقشی مؤثر در زندگی افراد ایفا کند، از استفاده در تحصیلات گرفته تا تأثیر مستقیم بر شغل آینده آنها. همچنین، استعدادیابی نقش بسیار مهمی دارد؛ افرادی که توانایی دارند باید شناسایی شوند و مسیر پیشرفت آنها تا سطح قهرمانی و حالت حرفه‌ای مشخص شود.

یکی از اقدامات ضروری برای ارتقای شطرنج در ابعاد ملی و کشوری، برنامه‌ریزی فدراسیون و کمیته همگانی جهت معرفی شطرنج در جامعه است. ورود شطرنج به سیستم آموزش‌وپرورش نیز یک گام اساسی برای استعدادیابی درست محسوب می‌شود. مدارس می‌توانند بهترین مکان برای ترویج این رشته و یافتن استعداد‌ها باشند.

در سطوح محلی، ملی و قهرمانی این موضوع چه بازخورد‌هایی دارد؟

در سطح محلی، هر مجموعه آموزشی باید تبلیغات مناسب انجام دهد و رشته خود را به اطرافیان معرفی کند. بیان فواید شطرنج و جذب گروه‌های سنی پایین‌تر که هنوز در مراحل اولیه یادگیری هستند، اهمیت دارد. بسیاری از این افراد پس از آشنایی با جذابیت‌های شطرنج به این رشته علاقه‌مند می‌شوند و ممکن است مسیر حرفه‌ای را ادامه دهند. برخی دیگر نیز از فواید کلی شطرنج در جنبه‌های مختلف زندگی بهره‌مند می‌شوند.

برای پیشرفت در سطح قهرمانی، ملی و بین‌المللی نیازمند برنامه‌ریزی اصولی کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت هستیم. وزارت ورزش و فدراسیون باید برای شناسایی استعداد‌ها و رشد و ارتقای آنها اقدام کنند. برگزاری اردو‌های حرفه‌ای، استفاده از مربیان مجرب داخلی و خارجی، فراهم کردن امکانات سخت‌افزاری لازم برای شطرنج‌بازان، و ایجاد شرایطی رقابتی می‌تواند کمک بزرگی باشد.

البته این مباحث گسترده بوده و می‌توان در فضای تخصصی‌تر درباره آنها به‌طور مفصل بحث کرد.

ورزش شطرنج از چه ویژگی‌هایی برخوردار است؟

شطرنج تنها رشته‌ای است که ویژگی‌های علمی، هنری و ورزشی را هم‌زمان داراست و قطعا می‌تواند به عنوان یک بازی برتر فکری جایگاه مناسبی داشته باشد. این ورزش در زمینه‌های مختلف همچون حل مسئله، رشد تحصیلی، تقویت عملکرد هر دو نیم‌کره مغز، جلوگیری از آلزایمر در افراد سالمند و حتی افزایش خلاقیت مزایای قابل توجهی دارد. همچنین به کودکان آموزش می‌دهد که آینده‌نگری داشته باشند و هر تصمیمی را با دیدن چند قدم جلوتر تحلیل کنند. بسیاری از مزایایی که برای این رشته ثابت شده است می‌تواند تأثیرات مهمی در زندگی، تحصیلات، شغل و آینده افراد داشته باشد. به همین دلیل لازم است که رسانه‌ها، آموزش‌وپرورش، وزارت علوم و دانشگاه‌ها توجه بیشتری به این رشته داشته باشند و امکانات لازم را فراهم کنند تا بتوانیم فواید این ورزش را در جامعه گسترش دهیم.

مشکلات و چالش‌های این رشته شامل چه مواردی است؟

در مورد مشکلات و معضلات صنف شطرنج نیز باید گفت که خوشبختانه شطرنج رشته‌ای ساده، ارزان و دسترس‌پذیر است؛ برخلاف برخی رشته‌های ورزشی دیگر که هزینه‌بردار بوده و نیاز به تجهیزات پیچیده دارند. اما بزرگ‌ترین مشکل این رشته، معرفی مناسب آن در مهدکودک‌ها، مدارس، مراکز آموزشی، فرهنگ‌سرا‌ها و سرای محله‌ها است. لازم است این ورزش به عنوان یک رشته علمی و آموزشی معرفی شود و مربیان متخصص و آموزش‌دیده که دارای مدارک رسمی هستند در این مراکز مشغول به کار باشند. متأسفانه افراد فاقد تجربه کافی و اطلاعات محدود گاهی وارد حرفه مربیگری می‌شوند که نه تنها موجب جذب علاقه‌مندان نمی‌شوند بلکه ممکن است افراد را از این رشته دور کرده و استعداد‌های موجود را از بین ببرند.

شطرنج با ویژگی علمی خود نیازمند کتاب‌های تخصصی، آموزش‌های صحیح و پایه‌ای است. این آموزش‌ها باید به صورت ترمیک ارائه شوند و از کتاب‌ها و جزوات آموزشی به عنوان ابزار کمکی بهره برداری شود. همچنین بستر اینترنت می‌تواند تأثیر بسزایی در گسترش این ورزش داشته باشد؛ هرچند که قطعی برق و مشکلات اینترنت در شرایط کنونی کشور یکی از موانع پیش رو است.

از دیگر مشکلات این رشته می‌توان به کمبود امکانات در برخی استان‌ها و شهر‌های کوچک اشاره کرد. تقسیم ناعادلانه امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری باعث شده است برخی مناطق محروم از مربیان رسمی، صفحه شطرنج، مهره، سالن‌های ورزشی استاندارد، میز و صندلی مناسب، ساعت شطرنج و سایر ابزار ضروری باشند. این در حالی است که شهر‌های برخوردار امکانات بیشتری در اختیار دارند.

امیدواریم با یک برنامه‌ریزی اصولی در وزارت ورزش و سایر نهاد‌های مرتبط، امکانات به صورت عادلانه در سراسر کشور توزیع شود تا استعداد‌های موجود در هر نقطه شکوفا شوند و مشکلات این رشته به حداقل برسد.