معماری ایرانی، با اصلاحات آموزشی و بازسازی بنیادین دوباره می درخشد

معماری ایرانی نه تنها بازتابی از ذوق و مهارت معماران ایرانی است، بلکه نشانه‌ای از اندیشه‌های فلسفی، دینی و فرهنگی این سرزمین است. از دوران هخامنشیان تا دوره اسلامی و صفوی، معماری ایرانی همواره در پی ایجاد فضایی معنوی و انسان‌محور بوده که در آن انسان با طبیعت و خدا ارتباط برقرار می‌کند. بنای تخت جمشید، مسجد شیخ فضل‌الله، گنبد سلطانیه، باغ‌های ایرانی و خانه‌های سنتی با حیاط مرکزی و بادگیر، نمونه‌هایی از آثار معماری ایرانی هستند که علاوه بر زیبایی‌شناسی، نشان‌دهنده عمق فرهنگ ایرانی و توجه به اقلیم و نیاز‌های انسان در ساخت فضا‌ها بوده است.

در سال‌های اخیر، معماری ایران با مشکلات فراوانی مواجه شده است. یکی از دلایل این مشکلات، فاصله گرفتن معماری معاصر ایران از هویت فرهنگی و فلسفی خود است. امروزه شاهدیم که بسیاری از ساختمان‌ها و پروژه‌های معماری در ایران، بیشتر تحت تأثیر مدل‌های غربی قرار گرفته‌اند و نه تنها از روح معماری ایرانی دور شده‌اند بلکه با مسائل اقتصادی و فرهنگی کشور نیز همخوانی ندارند. این تغییرات نه تنها باعث تضعیف هویت معماری ایرانی شده، بلکه موجب کاهش کیفیت زندگی شهری و کاهش رضایت عمومی از فضای شهری شده است.

برای بازگشت معماری ایرانی به جایگاه شایسته خود، باید تغییرات بنیادی در زمینه‌های مختلف ایجاد شود. یکی از این تغییرات، اصلاح نظام آموزشی معماری است. باید دانشجویان معماری را با معماری بومی، اقلیمی و ارزش‌های فرهنگی ایرانی آشنا کرد تا در طراحی‌های خود بتوانند هویت ملی و فرهنگی ایران را در نظر بگیرند. همچنین، ایجاد فضایی برای طراحی‌های معاصر با هویت ایرانی نیز ضروری است. به این معنا که معماران نباید صرفاً به کپی‌برداری از معماری غربی روی بیاورند، بلکه باید هنر و فلسفه معماری ایرانی را با نوآوری‌های مدرن ترکیب کنند. در کنار این مسائل، حمایت از پروژه‌های معماری با هویت ایرانی از سوی رسانه‌ها و نهاد‌های دولتی نیز می‌تواند به احیای جایگاه معماری ایران در سطح جهانی کمک کند.

در نهایت، به نظر می‌رسد که برای بازگشت معماری ایرانی به جایگاه خود در دنیا، باید هم‌زمان با بازگشت به ریشه‌های فرهنگی و معماری سنتی، از دستاورد‌های مدرن و فناوری‌های جدید نیز بهره برد. این ترکیب می‌تواند موجب خلق فضایی شود که هم‌زمان با حفظ هویت ایرانی، به نیاز‌های امروزی انسان و جامعه پاسخ دهد و جایگاه ایران را در معماری جهانی بازسازی کند.