ضرورت شکل گیری یک نظام معماری مستقل در کشور

لطفاً درباره نوع فعالیت حرفه‌ای خودتان توضیح مختصری ارائه بفرمایید.

ما در زمینه خدمات ویلایی فعالیت می‌کنیم و تمرکز اصلی‌مان بر طراحی و ساخت تخصصی ویلا است. تلاش می‌کنیم با نگاهی حرفه‌ای و نوآورانه، ویلاسازی را به‌صورت اصولی و مطابق با نیاز روز اجرا کنیم.

مهم‌ترین پیشنهادی که می‌توانید به مسئولان ارشد کشور در حوزه معماری یا شهرسازی ارائه دهید، چیست؟

متأسفانه یکی از چالش‌های اصلی ما، فقدان یک نظام معماری مستقل است. در حال حاضر، نظام مهندسی کشور بیشتر ترکیبی از رشته‌های عمران، سازه، تأسیسات و معماری است، که این ساختار چندان پاسخگوی نیاز‌های تخصصی جامعه معماری نیست. به باور من، معماران باید دارای ساختار و نهاد صنفی مستقل باشند تا بتوانند به‌صورت اختصاصی و با آزادی عمل بیشتری فعالیت کنند. این امر باعث ارتقاء کیفیت معماری در کشور می‌شود.

برای رشد واقعی معماری در کشور، نخستین نیاز، بازتعریف جایگاه معمار در ساختار تصمیم‌گیری و اجرای پروژه‌های ملی و شهری است. سال‌هاست که به جای شکل‌گیری یک «نظام معماری» مستقل، با نظامی مهندسی‌محور رو‌به‌رو هستیم که غالباً نگاه کمی و فنی را بر فرآیند طراحی حاکم کرده است. در حالی‌که معماری، عرصه‌ای بین‌رشته‌ای و عمیقاً فرهنگی است.

معمار، صرفاً نقشه‌کش نیست؛ او طراح سبک زندگی و کیفیت زیستن است. اگر معماران مورد حمایت نهاد‌های رسمی، بانک‌ها، سرمایه‌گذاران و جامعه قرار بگیرند، معماری می‌تواند به ابزاری برای خلق ارزش افزوده فرهنگی و حتی اقتصادی بدل شود. حمایت مالی هدفمند از پروژه‌های معمارمحور، ارائه تسهیلات به طرح‌های نوآورانه، و حضور معماران در کمیته‌های تصمیم‌ساز، گامی مؤثر برای احیای این جایگاه است.

جایگاه و اهمیت معماری را از دیدگاه خود بیان نمایید.

معماری، مادر هنرهاست؛ چراکه بستر حضور سایر هنر‌ها را ممکن می‌کند. مجسمه‌سازی، نقاشی، تئاتر، موسیقی، حتی سینما… همگی به فضا نیاز دارند و این فضا را معمار می‌آفریند. اما امروز، جامعه ما هنوز نقش معمار را به‌درستی نمی‌شناسد.

در حقیقت، معمار می‌تواند با طراحی آگاهانه، نه‌فقط زیباشناسی، بلکه رفتار، فکر و زیست مردم را ارتقاء دهد. اگر معماری را جدی بگیریم، نه‌تنها به بهبود کیفیت زندگی، بلکه به تعالی ذهنی و فرهنگی جامعه کمک کرده‌ایم.

به نظر شما چگونه می‌توان ارتباط میان سرمایه‌گذاران و معماران را تقویت کرد تا پروژه‌های باکیفیت‌تری شکل بگیرد؟

مشکل دیگر، ناآگاهی عمومی نسبت به نقش مهم معمار در شکل‌گیری و ارتقاء فضا‌های زیستی است. اگر بخواهیم جامعه‌ای پیشرفته داشته باشیم، نیازمند مهندسان خلاق و معماران برجسته‌ای هستیم که بتوانند با طراحی هوشمندانه، کیفیت زندگی را ارتقا دهند. گاهی حتی می‌توان گفت نقش معماران در پیشرفت کشور از سیاست‌مداران مؤثرتر است، چرا که با فضاسازی مناسب، می‌توانند فرهنگ، سلامت، آموزش و سایر ابعاد اجتماعی را توسعه دهند.

یکی از اساسی‌ترین مشکلات، شکاف میان آموزش معماری در دانشگاه‌ها و واقعیت‌های بازار کار است. آنچه دانشجو می‌آموزد، اغلب بی‌ربط به چالش‌های اجرایی‌ست. از سوی دیگر، بازار نیز از معمار، بیش از خلاقیت و بینش، توقع سرعت، صرفه‌جویی و تولید انبوه دارد.

مشکل بعدی، کالایی‌شدن مسکن است؛ ما به ساختمان تنها به‌عنوان دارایی و سرمایه نگاه می‌کنیم، نه بستری برای زندگی. این نگاه باعث شده کیفیت فضا قربانی سود شود و در نتیجه، شأن معماری تضعیف گردد. ما باید جامعه‌ای بسازیم که در آن، معماری ابزار زیستن باشد نه صرفاً تملک.

نظرتان درباره سرمایه‌گذاری در حوزه معماری و ساخت‌وساز، به‌ویژه در بخش ویلاسازی چیست؟

سرمایه‌گذاری در این بخش بسیار حیاتی و نیازمند سامان‌دهی دقیق است. اگر اعتماد بیشتری به معماران صورت گیرد، آنها می‌توانند در کنار سرمایه‌گذاران نقش مؤثری ایفا کنند. در این صورت حتی بانک‌ها هم می‌توانند وارد عرصه حمایت مالی شوند و گردش سرمایه شکل بگیرد. اما متأسفانه در جامعه ما هنوز شناخت درستی از نقش و جایگاه معمار وجود ندارد و این نگاه باید اصلاح شود.

رسانه‌ها، مطبوعات و فضای مجازی چه نقشی در رشد و حمایت از این حوزه می‌توانند داشته باشند؟

رسانه‌ها، به‌ویژه آنهایی که فعالیت‌شان از فیلتر‌های حرفه‌ای و معتبر عبور می‌کند، می‌توانند بسیار مؤثر و سازنده باشند. این نوع رسانه‌ها در آگاهی‌بخشی و ارتقاء جایگاه معماری و هنر نقش مهمی ایفا می‌کنند. اما در مقابل، فضای مجازی که فاقد نظارت کافی است، می‌تواند آسیب‌زا باشد؛ چون هر فردی می‌تواند نظر بدهد، بدون آنکه اطلاعات تخصصی در آن حوزه داشته باشد. این موضوع به‌ویژه در بخش معماری نگران‌کننده است.