
در طب سنتی و اسلامی، لاغری به معنای کموزنی صرف نیست، بلکه ناتوانی بدن در تولید و حفظ گوشت و چربی است. این حالت معمولاً نشاندهندهی ضعف در قوا، اختلال در مزاج، یا نارسایی در فرآیند هضم و جذب غذاست. یعنی حتی اگر فرد غذا بخورد، بدن او توانایی تبدیل آن غذا به مادهی مفید و سازنده را ندارد.
بسیاری از افراد با اینکه تغذیه نسبتاً مناسبی دارند، اما بهخاطر سوءمزاج یا ضعف حرارت غریزی، نمیتوانند وزن بگیرند. مخصوصاً کسانی که دچار مزاجهای سرد و خشک هستند، یا کسانی که از غلبهی صفرا یا سودا رنج میبرند، بدنشان بهجای ساختن، دائماً تحلیل میرود.
از دیگر علل مهم لاغری میتوان به ضعف قوهی هاضمه، وجود انگلهای مزمن در دستگاه گوارش، اضطراب، بیخوابی، تغذیهی سرد و خشک، و حتی تفکر بیش از حد اشاره کرد. این عوامل موجب تحلیل قوا و مانع جذب مواد مفید به اندامها میشود.
درمان لاغری در طب سنتی، بسته به مزاج فرد، کاملاً شخصیسازی شده است؛ اما اصول کلی آن شامل اصلاح مزاج بهویژه گرم وتر کردن بدن، تقویت هضم، پاکسازی اخلاط فاسد، درمان انگل، استفاده از غذاهای مقوی مانند گوشت بره، شیره انگور، حریره بادام، و همچنین تنظیم خواب و آرامش روانی میشود.
در یک کلام، اگر ریشهی اصلی لاغری شناسایی شود و بدن به اعتدال بازگردد، بهتدریج گوشت و قوت به بدن بازمیگردد. رویکرد طب اسلامی و سنتی در این مسیر، طبیعی، ریشهای و بدون وابستگی به داروهای شیمیایی است.
اشخاص لاغر چه غذاهایی نباید استفاده کنند که باعث بیشترشدن لاغری شود؟
افراد لاغر باید بدانند که بخشی از لاغریشان ناشی از تغذیهی نادرست و مصرف مداوم غذاهاییست که با مزاج آنها سازگار نیست. در طب سنتی و اسلامی، غذا نهتنها وسیلهی سیر شدن، بلکه ابزار درمان و اصلاح مزاج است. اگر کسی دچار ضعف قوا، سردی معده یا غلبهی خشکی در بدن باشد، باید از خوردن هرآنچه این وضعیت را تشدید میکند پرهیز کند.
غذاهای سرد و خشک مثل برخی لبنیات سنگین، نان خشک، و برخی غلات باعث تشدید خشکی و سردی بدن میشوند و هضم را سخت میکنند. همچنین غذاهای سرد وتر مانند ماست، دوغ، خیار، هندوانه و مرکبات ترش، اگرچه رطوبت دارند، اما در بدن افراد لاغر با مزاج سرد و خشک، به دلیل ضعف هضم و عدم توانایی جذب رطوبت، موجب تولید بلغم و افزایش سردی و ضعف قوهی هاضمه میشوند. همین ضعف در هضم، موجب میشود غذاها به درستی جذب نشوند و بدن نتواند مواد لازم برای ساخت گوشت و چربی را دریافت کند.
همچنین مصرف مکرر چای، نوشیدنیهای سرد و یخ، فستفودها و غذاهای مانده یا صنعتی، نهتنها به بدن چیزی اضافه نمیکند، بلکه قوای حیاتی را تحلیل میبرد. حتی ترشیها و سرکهها نیز اگر بهطور مداوم استفاده شوند، موجب لاغری و ضعف در ساختار بدنی میگردند.
کسی که قصد درمان لاغری دارد، باید ابتدا از اینگونه غذاها دوری کند تا بدن فرصت بازسازی و تجدید قوا را پیدا کند. تغذیهی ناسازگار، حتی اگر حجم زیادی داشته باشد، نتیجهای جز تحلیل قوا و افزایش ضعف نخواهد داشت.
آیا میتوان از داروهای گیاهی برای درمان لاغری استفاده کرد؟
در طب سنتی و اسلامی، استفاده از داروهای گیاهی برای درمان لاغری نهتنها ممکن است، بلکه یکی از اصول مهم در فرآیند اصلاح مزاج و تقویت بدن محسوب میشود. البته باید توجه داشت که داروی گیاهی معجزهی فوری نیست؛ بلکه اگر بهدرستی و بر پایهی شناخت مزاج تجویز شود، میتواند با تقویت معده، بهبود هضم، افزایش جذب، و تعادل در سیستم گوارش، زمینهی افزایش طبیعی وزن را فراهم کند.
در بسیاری از موارد، لاغری بهدلیل ضعف قوهی هاضمه، سردی کبد یا ناتوانی بدن در جذب مواد مفید غذاست. ما با بهرهگیری از گیاهان دارویی گرم و مقوی مانند بادرنجبویه، رازیانه، شقاقل، زنیان، و ترکیباتی بر پایهی عسل و مویز، میتوانیم معده و کبد را تقویت کرده و شرایط بدن را برای تولید گوشت و چربی سالم آماده کنیم.
در مجموعه "حکیم باشی"، ما پس از بررسی دقیق مزاج و شرایط هر مراجعهکننده، نسخههای ترکیبی ویژهای از داروهای گیاهی تهیه میکنیم که هم ایمن هستند، هم اثربخش. داروهایی که سالها تجربهی بالینی پشت آنهاست و برخلاف داروهای شیمیایی یا نسخههای تقلیدی، دقیقاً با طبع و نیاز بدن هماهنگ شدهاند. مهمترین نکته در استفاده از داروی گیاهی، تجویز تخصصی و شخصیسازیشده آن است؛ چیزی که ما در "حکیم باشی" به آن پایبند هستیم.
افراد لاغر چه ورزشهای را نباید انجام دهند؟
در طب سنتی، ورزش یکی از ارکان ششگانهی ضروری برای حفظ صحت و تعادل بدن است. اما باید دانست که ورزش هم، مثل غذا و دارو، باید متناسب با مزاج و وضعیت بدنی فرد انتخاب شود. برای افراد لاغر، بهویژه آنهایی که مزاج سرد و خشک دارند، برخی ورزشها نهتنها مفید نیست، بلکه باعث تشدید ضعف و کاهش قوای بدن میشود.
ورزشهای سنگین، طولانیمدت، پرتحرک و پرتعریق مثل دویدنهای شدید، تمرینات هوازی سنگین، تمرین با وزنهی زیاد، یا فعالیتهایی که خستگی زیاد به همراه دارند، باعث تحلیل سریع قوای بدنی، افزایش خشکی و سوزاندن رطوبات حیاتی میشوند. اینها همان رطوباتی هستند که برای ساخت گوشت و چربی در بدن لازماند. بنابراین، این نوع ورزشها میتوانند مانع افزایش وزن شوند و حتی لاغری را بدتر کنند.
ورزش برای افراد لاغر باید سبک، منظم، با تنفس عمیق و همراه با آرامش باشد. پیادهروی ملایم در هوای معتدل، حرکات کششی سبک، و تمریناتی که بیشتر با تنفس و آرامسازی همراه است، مناسبترین گزینهها هستند. هدف، تقویت بدن بدون تحلیل قواست.
در مجموعه "حکیم باشی"، ما نهتنها برنامهی دارویی و تغذیهای فرد را تنظیم میکنیم، بلکه نوع ورزش مناسب برای هر مزاج را هم توصیه میکنیم تا فرآیند درمان لاغری، کامل و هماهنگ پیش برود.
چگونه میتوان با رژیم غذایی مناسب لاغری فرد را از بین برد؟
در طب سنتی و اسلامی، غذا صرفاً وسیلهی سیر شدن نیست؛ بلکه ابزار درمان است. برای درمان لاغری، رژیم غذایی باید بهگونهای باشد که مزاج فرد را تعدیل کند، قوهی هاضمه را تقویت نماید و مواد غذایی مفید، قابلجذب و زودساز را به بدن برساند. اگر این سه شرط فراهم شود، بدن توان ساخت گوشت و تودهی سالم را پیدا میکند.
استفاده از غذاهای گرم وتر مثل آشهای مقوی، حلیم سنتی، شیر برنج با شکر سرخ، شیره انگور، مویز، جوانهها، گوشت بره، زردهی تخممرغ نیمبرشت و غذاهایی که هم زود هضماند و هم مقوی، در کنار نظم غذایی، کمک زیادی به درمان لاغری میکند. همچنین باید وعدههای غذایی سبک، گرم، مقوی و بهموقع باشند، و از ریزهخواری و خوردن غذاهای بیفایده پرهیز شود.
گاهی لازم است ترکیب غذا با داروهای تقویتکنندهی هضم و جذب همراه شود، که این کار باید با تشخیص طبیب انجام گیرد. در مرکز ما هم با رعایت این اصول، رژیمهای فردی و دقیق تنظیم میشود تا بدن از حالت تحلیل خارج شود و به تعادل برسد.
تاثیر مصرف لبنیات در لاغری را بفرمایید؟
در طب سنتی و اسلامی، لبنیات از جمله غذاهاییست که اثر آن بر بدن بسته به مزاج فرد و شیوهی مصرفش متفاوت است. بسیاری از افراد گمان میکنند لبنیات باعث چاقی میشود، در حالیکه در افراد لاغر، مخصوصاً آنهایی که مزاج سرد و خشک دارند، مصرف بیرویهی لبنیات نهتنها کمکی به افزایش وزن نمیکند، بلکه موجب تشدید لاغری و ضعف هاضمه نیز میشود.
ماست، دوغ، شیر سرد، کشک و خیار، همگی طبع سرد دارند و اگر بدون مصلح مصرف شوند، بهویژه در وعدهی شب، باعث سردی معده، کاهش حرارت غریزی، کند شدن هضم و کاهش جذب غذا میشوند. همین روند در طول زمان منجر به تحلیل قوای بدن و کاهش تدریجی وزن خواهد شد.
اگرچه برخی فرآوردههای لبنی، در شرایط خاص و با اصلاح مزاج میتوانند مفید واقع شوند-مثل شیر گرمشده با عسل یا شیر بادام خانگی-اما اصل بر این است که در افراد لاغر، مصرف لبنیات باید با احتیاط، بهمقدار محدود و همراه با مصلحات مناسب انجام گیرد.
در تجربههای ما نیز، اصلاح شیوهی مصرف لبنیات یکی از عوامل مهم در بهبود روند درمان لاغری بوده است.
افراد لاغر در معرض چه بیماریهای هستند؟
لاغری بیش از حد، اگر مزمن و غیرطبیعی باشد، در طب سنتی و اسلامی نهتنها یک عارضهی ساده تلقی نمیشود، بلکه نشانهی اختلال در قوای اصلی بدن است. افرادی که دچار لاغری مفرط هستند، معمولاً با ضعف در قوهی هاضمه، کاهش رطوبتهای حیاتی و تحلیل تدریجی گوشت و چربی بدن مواجهاند. این وضعیت در درازمدت آنها را مستعد ابتلا به بیماریهایی میکند که ریشه در ضعف قوا دارند.
بیماریهایی مانند ضعف عمومی، کمخونی، بیخوابی، افسردگی، اضطراب، اختلال در قاعدگی (در زنان)، نازایی، تحلیل قوای جنسی، خشکی مفاصل، پوکی استخوان، و حتی افت عملکرد مغز و حافظه، همگی میتوانند در اثر لاغری شدید و اختلال مزاجی پدید آیند. از نظر حکما، وقتی رطوبتهای سالم در بدن کم شود و حرارت غریزی کاهش یابد، زمینه برای فرسایش تدریجی بدن فراهم میشود.
جالب است بدانید در تجربهی بالینی ما، بسیاری از افرادی که با بیماریهای ظاهراً پراکنده مراجعه میکنند-از مشکلات گوارشی گرفته تا اختلالات روانی-در واقع دچار تحلیل مزاج و لاغری مزمناند که ریشهی اصلی آن نادیده گرفته شده است.
برای پرتر شدن صورت چه روشی پیشنهاد میکنید؟
پر شدن صورت، در طب سنتی و اسلامی، ارتباط مستقیم با اعتدال مزاج، قوت هاضمه، و وفور رطوبتهای سالم در بدن دارد. برخلاف تصور عمومی، راهکارهای سطحی و موضعی، تأثیر ماندگاری ندارند. اگر بدن دچار خشکی، ضعف قوا یا اختلال در هضم باشد، نهتنها صورت پر نمیشود، بلکه ممکن است لاغری آن تشدید گردد.
برای پرتر شدن طبیعی صورت، ابتدا باید اصلاح مزاج و تقویت معده انجام گیرد. استفاده از غذاهای گرم وتر مثل حلیم سنتی، شیره انگور، مویز، شیر با عسل (در صورت تحمل)، یا ترکیب ارده و شیره، بسیار کمککننده است. خواب کافی، مصرف آبجوشیدهی ولرم بهجای آب سرد، پرهیز از استرس و خشم، و ترک غذاهای صنعتی و خشککنندهی بدن نیز در این مسیر ضروریاند.
همچنین استفادهی موضعی از روغنهایی مانند روغن گل سرخ یا روغن خراطین، در کنار تغذیهی مناسب، میتواند به پر شدن صورت کمک کند—اما این درمان باید از درون آغاز شود، نه صرفاً از سطح پوست.
ما در تجربهی بالینی خود نیز دیدهایم که با اصلاح مزاج و رعایت اصول تغذیهای، بدون نیاز به مواد شیمیایی یا اقدامات تهاجمی، صورت بهتدریج طراوت و پُری طبیعی خود را بازمییابد.
آدرس: محمدشهر، خیابان حافظ، نبش خیابان سلطانیان،
ساعت کاری: شنبه الی پنجشنبه از ساعت ۹ صبح الی ۹ شب
شماره تماس:۰۲۶۳۶۲۱۳۰۳۰
hakiimbashii@gmailcom
تلگرام: ۱۱۸ hakim_bashi
ایتا: ۱۱۸ hakim_bashi
نرگس جوزانی، کارشناس علوم تغذیه:
سید امیرساویز، مدیر باشگاه شاهین طلایی شهر قدس:
حمیرا موحدی طالمی، مدیر و مشاوره موسسه حقوقی:
دکتر زینب مقدم، دکترای فیزیولوژی قلب و عروق و مدیر مجموعه سلامت ورزش و زیبایی آفتاب: