
یکی از عوامل اصلی این بحران، کمبود و گرانی نهادههای دامی مانند ذرت، کنجاله سویا و دیگر مواد اولیه است. این کمبود ناشی از تحریمها، نوسانات ارزی، و مشکلات حملونقل در سطح ملی و منطقهای است که تأمین این مواد را دشوار کرده است. نتیجه آن کاهش تغذیه مناسب در مزارع طیور و کاهش تولید تخممرغ و گوشت مرغ است.
مجتبی نصیری رئیس اتحادیه مواد خام وپروتئینی استان البرزدر گفتوگو با خبرنگار جام جم البرز با بیان اینکه نهادههای دامی ماههاست که به موقع در اختیار تولید کنندگان قرار نگرفته و کل کشور درگیر این بحران است تصریح کرد: حدود سه ماه است که به واحدهای تولیدی تولیدی نهاده دامی داده نشده است و تولیدکنندگان نهادهها را از بازار آزاد تهیه میکنند.
وی افزود:نهادهای دامی آزاد نیز مازاد تولیدیهایی است که قبلا ثبت سفارش کردهاند و در حال حاضر جهش قیمتی بیش از صدرصدی در تامین نهادههای دام و طیور داریم.
رئیس اتحادیه مواد خام وپروتئینی استان البرزبا بیان اینکه ۲۰ درصد گوشت مرغ و گوساله دراستان تولید میشود و در تولید تخم مرغ در کشور رکورد دارهستیم تصریح کرد:با وضعیت فعلی توزیع نشدن نهادههای دامی تمام گلههای مرغ تخمگذار و گوشتی به کشتارگاه فرستاده میشوند و این زنگ خطر برای وقوع بحران در یک ماه و نیم آینده است.
نصیری با اشاره به اینکه در یک هفته گذشته شاهد کاهش شدید جوجه ریزی در واحدهای تولیدی در استان هستیم خاطرنشان کرد:به دلیل نبود تقاضا کارخانههای جوجه کشی جوجههای یکروزه را معدوم میکنند و این زنگ خطری برای ۴۵ روز آینده برای تولید گوشت مرغ و تخم مرغ در استان است.
وی افزود: به دلیل نبود تقاضا برای جوجه یکروزه قیمت آن در هفته جاری بقدری کاهش یافته که برای کارخانههای جوجه کشی هم تولید به صرفه نیست.
نصیری با بیان اینکه یکی دیگر از نشانههای بحران، کاهش بهرهبرداری از مرغداریها است افزود: صنعت طیور استان اکنون با حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد ظرفیت خود فعالیت میکند. این کاهش ظرفیت و زیانها اگر ادامه یابد، ممکن است مشکلات جدی برای تأمین گوشت مرغ در بازار داخلی در ماههای آتی ایجاد کند.
در کنار این موارد، مشکلات مربوط به زنجیره تأمین و توزیع، افزایش هزینههای تولید، و کاهش سودآوری پرورشدهندگان، شرایط را برای فعالان این حوزه سختتر کرده است. در نتیجه، استمرار این بحرانها نیازمند برنامهریزی بلندمدت، توسعه توانمندیهای تولید داخلی، و بهبود زیرساختهای حملونقل و توزیع است تا بتوان بازار مرغ و تخممرغ در استان البرز را تثبیت و امنیت غذایی منطقه را تضمین کرد.
رئیس اتحادیه مواد خام و پروتئین استان البرزدر ادامه با هشدار نسبت به بحران جدی در تأمین نهادههای دامی اعلام کرد که ادامه این وضعیت میتواند تولید مرغ و تخم مرغ در استان را کاهش دهد؛ موضوعی که اگر چارهای برای آن اندیشیده نشود، تاثیرش طی روزهای اینده در قیمتها مشهود خواهد بود. کمبود و نوسان در تأمین نهادههای دامی طی ماههای اخیر نگرانی گستردهای را میان تولیدکنندگان و مرغداران ایجاد کرده است. استمرار این وضعیت نهتنها هزینههای تولید را افزایش داده، بلکه ثبات بازار محصولات پروتئینی را نیز با تهدید جدی مواجه کرده است.
وی با بیان اینکه در مصرف گوشت مرغ و تخم مرغ واحدهای تجاری با مردم رقابت میکنند و از تولیدات سوبسیدی بهره میبرند گفت: قیمت مصرف واحدهای تجاری و کارخانهها باید از مصرف مردم تفکیک شود.
همچنین بر اساس اظهارات فعالان صنفی، تأخیر در تخصیص و توزیع نهادهها، بهویژه ذرت و کنجاله سویا، موجب شده هزینه تأمین خوراک طیور به شکل چشمگیری افزایش یابد. برخی مرغداران گزارش میدهند که مجبور به خرید نهاده از بازار آزاد شدهاند؛ بازاری که قیمتها در آن گاهی تا دو برابر نرخ مصوب افزایش یافته است.
افزایش هزینه تولید، موجب کاهش حاشیه سود و در برخی موارد زیان مرغداران شده است. فعالان این حوزه هشدار میدهند که ادامه این روند میتواند به خروج تدریجی تولیدکنندگان کوچک از چرخه تولید و کاهش ظرفیت تولید گوشت مرغ و تخممرغ منجر شود. این کاهش عرضه، زمینهساز بیثباتی در بازار و رشد قیمت محصولات پروتئینی خواهد بود.
برخی تولیدکنندگان معتقدند ریشه بخشی از مشکلات به ضعف در سامانههای توزیع، کندی فرایند ترخیص نهادهها از بنادر و نبود نظارت مؤثر بر تخصیص سهمیهها بازمیگردد. همچنین، نوسانات ارزی نیز موجب شده هزینه واردات نهادهها برای واردکنندگان افزایش یابد و شبکه تأمین با تأخیر و اختلال مواجه شود.
بازار محصولات پروتئینی به شدت وابسته به تأمین پایدار و منظم نهادههای دامی است. ادامه کمبود و نوسانات قیمتی، میتواند پیامدهای اجتماعی و اقتصادی گستردهای به همراه داشته باشد و سوال مهم این است که چند درصد وعدههای حدود یک ماه گذشته مبنی بر تامین نهاده محقق شده است؟ تاکنون گلایههای تولیدکنندگان به کجا رسیده و چقدر شرایط بهبود یافته؟ آیا صرفا با وعده بهبود وضعیت میتوان چرخه تولید را چرخاند؟
در مجموع، حل این بحران نیازمند هماهنگی میان دولت، بخش خصوصی و کشاورزان است تا با رفع موانع و تقویت زیرساختها، بتوان تولید داخلی را تثبیت و توسعه داد و امنیت غذایی کشور را تضمین کرد.
مهندس مهدی بهروزی، مدیریت شرکت بازرگانی بهرو تجارت:
منصوره کریمی، مدیریت باشگاه ستاره سازان امید ایرانیان:
محسن خدادوست، مدیر مجموعه برنا حساب عنوان کرد:
علیرضا میرلو، مدیر ابزار یراق میرلو: