بهعنوان یک متخصص در حوزه طب سنتی، چه پیشنهاداتی برای بهبود کیفیت خدمات بهداشتی و درمانی کشور، بهویژه در بخش طب سنتی دارید؟
موضوع اصلی در زمینه سلامت مردم بهویژه در طب سنتی، اصلاح تغذیه و سبک زندگی است. طب سنتی در واقع یکی از بهترین ابزارها برای پیشگیری از بیماریها است. اما اگر بخواهیم تغییرات اساسی ایجاد کنیم، اول باید نظارتهای دقیقی روی مواد غذایی و داروها داشته باشیم. پیشنهاد من به وزارت بهداشت و سایر نهادهای مرتبط این است که کیفیت مواد غذایی را ارتقا دهند و بر تولید و توزیع مواد غذایی سالم نظارت بیشتری داشته باشند. همچنین، باید داروها و مواد غذایی غیرمفید و ناسالم از بازار حذف شوند.
حالا اگر بخواهیم از منظر تخصصی نگاه کنیم، صنف عطاری در کشور چه نقشی دارد و مشکلاتی که این صنف با آن مواجه است چیست؟
صنف عطاری در کشور ما نقش بسیار مهمی در حوزه طب سنتی دارد، چون آنها به عنوان یک پل ارتباطی میان مردم و داروهای گیاهی عمل میکنند. اما متأسفانه این صنف با مشکلات زیادی روبهرو است. اولاً، قیمت داروهای گیاهی افزایش زیادی داشته و برخی از داروهای ساده مانند بابونه و پنیرک هم دیگر برای مردم قابل دسترس نیست. دوم، عدم تخصص در میان برخی عطاریها باعث شده که کیفیت درمانها پایین بیاید. به همین دلیل، پیشنهاد میکنم عطاریها به سه درجه تقسیم شوند: درجه یک، فردی که تخصص کامل دارد و میتواند تشخیص دهد و تجویزکند، درجه دو، فردی که به عنوان تکنسین گیاهان دارویی میباشد و درجه سه، که فقط میتواند فروشنده گیاهان دارویی باشد. این تقسیمبندی میتواند به ارتقای کیفیت خدمات کمک کند.
در خصوص فروش داروهای غیرمجاز در عطاریها، چه نظری دارید؟ این مسائل چگونه میتوانند حل شوند؟
این موضوع حقیقتاً مشکل بزرگی است. متأسفانه در برخی عطاریها شاهد فروش داروهای غیرمجاز و حتی مواد افیونی هستیم که وجهه طب سنتی را خدشهدار کرده است. نظارتهای دولتی باید شدیدتر و دقیقتر شود. همچنین باید قوانینی تصویب شود که فروشندگان فقط گیاهان دارویی و داروهای گیاهی مجاز و استاندارد را عرضه کنند. برای این منظور، باید به آموزش و ارتقای سطح آگاهی در میان عطاریها توجه بیشتری داشت و همچنین افراد را نسبت به عوارض جانبی و خطرات احتمالی این داروها آگاه ساخت. اگر نظارتها جدیتر و بیشتر شوند، این مشکلات تا حد زیادی کاهش خواهند یافت.
در مقایسه با سایر کشورهای جهان، وضعیت صنعت داروهای گیاهی و طب سنتی ایران چگونه است؟ آیا ایران از ظرفیتهای بالایی برخوردار است؟
ایران یکی از کشورهای پیشرو در زمینه طب سنتی و داروهای گیاهی است. ما جزء چهار کشور اول دنیا در این حوزه هستیم که بیش از ۱۲ هزارگیاه دارویی ثبتشده داریم. اما مشکل اصلی در ایران این است که بیشتر این گیاهان بهصورت خام صادر میشوند، در حالی که اگر اینها به داروهای فرمولهشده تبدیل شوند، ارزش اقتصادی بالاتری خواهند داشت و میتوانند در بازارهای جهانی رقابت کنند. برای رسیدن به این هدف، نیاز به تکنولوژیهای پیشرفته و سرمایهگذاری بیشتر و حمایت جدی دولت داریم.
چطور میتوان این ظرفیتها را در سطح بینالمللی بهدرستی معرفی کرد و از آن بهرهبرداری کرد؟ آیا همکاریهای بینالمللی میتواند کمککننده باشد؟
بله، قطعاً. کشورهای بزرگ مانند چین و هند در زمینه طب سنتی تجربیات زیادی دارند و همکاری با این کشورها میتواند برای ایران بسیار مفید باشد. همچنین، باید تلاش کنیم تا داروهای گیاهی ایرانی را در بازارهای جهانی معرفی کنیم و به جای خامفروشی، فرآوری و بستهبندی بهصورت داروهای استاندارد انجام دهیم. این میتواند به صادرات بیشتر کمک کند و ایران را به یکی از قدرتهای بزرگ در این صنعت تبدیل کند.
در نهایت، نقش رسانهها و فضای مجازی در ترویج طب سنتی و داروهای گیاهی چیست؟ چه انتظاری از آنها دارید؟
رسانهها و فضای مجازی میتوانند نقش مؤثری در معرفی و ترویج طب گیاهی و مکمل ایفا کنند، اما باید از نگاههای یکجانبهنگر و غیرعلمی پرهیز کنند. آنها باید اطلاعاتی دقیق، علمی و معتبر ارائه دهند و نقش طب سنتی را در کنار طب نوین تبیین نمایند. با ارائه آموزشهای عمومی و آگاهسازی مردم، رسانهها میتوانند به مردم کمک کنند تا از مزایای طب سنتی بهرهبرداری کنند، بدون اینکه به دیدگاههای نادرست یا جانبدارانه دامن بزنند. این رویکرد میتواند اعتماد مردم را جلب کند و استفاده مؤثر از روشهای طبیعی و سالم را ترویج نماید.
شکوفه فهیمی، مدیر مجموعه سبز نوین:
میکائیل بیات، مدیر مجموعه ایران وب هاب:
در مصاحبه با منصوره کریمی، مدیر باشگاه، بازتاب داده شد:
حسین طالبی حقه، متخصص علوم کامپیوتر و بنیانگذار ایده های تحولآفرین: