آنلاین شاپها امکان دسترسی مردم به کالاهای متنوع را فراهم آوردهاند؛ از دیدگاه شما این موضوع چه نکات مثبتی دارد؟
نقش صنف ما، چه در حوزه ابزارآلات و چه در فروش اینترنتی، بسیار مهم است. خیلی از هموطنان ما در مناطق مرزی یا شهرهای دورافتاده مثل سیستان و بلوچستان یا بندر انزلی، هیچوقت امکان دسترسی مستقیم به کالای دست اول تهران را ندارند.
آنلاین شاپها این امکان را فراهم کردهاند که کالا را درب منزل تحویل بگیرند، با خیال راحت بررسی کنند و حتی اگر تا هفت روز از خریدشان راضی نبودند، بتوانند آن را مرجوع کنند. این در حالی است که در بسیاری از صنفهای سنتی چنین امکانی وجود ندارد.
بزرگترین مشکل شما در این زمینه چیست؟
بزرگترین مشکلی که امروز با آن مواجه هستیم، نبود حمایت از سوی مقامات دولتی است. متأسفانه تا زمانی که به درآمد و بازدهی نرسیدهایم، کسی ما را نمیبیند؛ اما به محض اینکه به نقطهای از سود میرسیم، بحث مالیات، ارزش افزوده و سایر مطالبات دولتی مطرح میشود.
اگر قرار است دولت حق و حقوقی دریافت کند، باید در ابتدای مسیر هم حمایتی انجام دهد؛ مثلاً یارانهای برای هزینههای پست و حملونقل، یا سوبسید تبلیغات. این حمایتها عملاً وجود ندارد و همه هزینهها از سوی فعالان این صنف پرداخت میشود.
فعالان این حوزه میتوانند با همکاری صنفی، تجمیع منابع، تبلیغات مشترک و بهینهسازی هزینهها، وابستگی به حمایت دولتی را کاهش داده و پایداری ایجاد کنند.
اگر شما در جایگاه یک مسئول تصمیمگیر بودید و اختیار اقدام داشتید، اولین کاری که برای حل این مشکلات انجام میدادید چه بود؟
اگر من مسئول بودم، اولین اقدامم این بود که دخالت مستقیم دولت را به حداقل میرساندم و اجازه میدادم مردم و بخش خصوصی کارشان را انجام دهند؛ چون تجربه نشان داده هر جا اعتماد شده، بهرهوری و نوآوری افزایش یافته است.
الان هم میبینیم در تهران، شرکتهای حملونقل خصوصی شکل گرفتهاند که با قرارداد رسمی، کالا را از انبار تحویل میگیرند و به دست مشتری میرسانند. این سیستمها بدون دخالت دولت کار میکنند و موفق هم هستند و حتی میتوانند الگوی توسعه در سایر شهرها باشند.
مشکل اینجاست که دولت نه نظارت مؤثر میکند، نه حمایت هدفمند؛ اما در نهایت مطالبه مالیات، جریمه و بیمه را دارد. این رویکرد منصفانه نیست. اگر قرار است سهمی دریافت شود، باید در ازای آن خدمات واقعی، زیرساخت مناسب و امنیت اقتصادی هم ارائه شود تا اعتماد دوطرفه شکل بگیرد.
به نظر شما رسانهها، خبرگزاریها و مطبوعات چه نقشی میتوانند در توسعه و ساماندهی این فضا داشته باشند؟
رسانهها نقش بسیار کلیدی و اثرگذاری دارند. اگر من قدرتش را داشتم، اولین کاری که میکردم راهاندازی یک رسانه تخصصی و مستقل برای کسبوکارهای اینترنتی بود.
رسانهای که شفاف اعلام کند کدام سایتها معتبر هستند، کدام مجموعهها عملکرد ضعیفی دارند و کدام کسبوکارها در مسیر درست رشد میکنند. این کار به اعتمادسازی عمومی کمک بزرگی میکند.
الگوریتمهای گوگل هم دقیقاً همین کار را انجام میدهند؛ سایتهای جدید را برای مدتی در معرض دید قرار میدهند و بر اساس بازخورد کاربران تصمیم میگیرند که آن سایت رشد کند یا نه. چنین سازوکاری در سطح رسانهای کشور هم لازم است.
متأسفانه رسانهها اغلب فقط روی تخلفات تمرکز میکنند، در حالی که باید کسبوکارهای سالم و موفق هم معرفی و حمایت شوند. همانطور که تخلف باید دیده شود، کار درست هم باید دیده شود.
مجید برومند، مدیر مجموعه فوم بتن اهورا:
ماهر حریری، مدیرعامل شرکت تولیدی محصولات آرایشی ماهرآراسام:
فریبا آشتیانی، مدیریت خانه بازی ارکیده:
فائزه عزتی بند کهن، فعال طب تلفیقی و مدیر عطاری کیمیا: