بلوغ عقلایی چیست؟

بلوغ مرحله تحول و گذار از کودکی به بزرگسالی و پختگی همراه با رشد جسمانی و عقلانی در زندگی هر فرد است که از کودکی جدا شده به سمت نوجوانی و جوانی حرکت می‌کند و در این مسیر با تغییر و تحول زیادی روبرو می‌شود که به ترتیب وارد سه مرحله از بلوغ می‌شود.

_ بلوغ فیزیولوژیک یا جسمانی

_ بلوغ هویتی

_ بلوغ عقلانی

این مراحل برای هر دختر و پسر از ۱۲ سالگی آغار تا ۲۵ سالگی ادامه پیدا می‌کند

_ بلوغ جسمانی معمولا از سن ۱۲ سالگی آغاز و تا سن ۱۶ سالگی طول می‌کشد که این طیف زمانی ثابت نیست در بعضی از نوجوانان زودتر و یا دیر‌تر رخ می‌دهد عوامل محیطی و ژنتیکی آب و هوا حتی تغذیه و سبک زندگی در زودرس یا دیر رس بودن آن بسیار دخالت دارد.

_ بلوغ هویتی که معمولا از ۱۵ سالگی آغار تا حدود ۲۰ سالگی طول می‌کشد این بلوغ نیز
به عوامل مختلفی بستگی دارد که اگر به موقع و صحیح آغاز شود و به ثبات برسد نقش ارزنده‌ای برای شکل گیری شخصیت نوجوان، در بزرگسالی بشمار می‌آید و عوامل مختلفی نیز در تحول آن دخالت دارند.
از جمله سبک تربیتی خانواده آموزش صحیح، استاندارد‌های درون هر خانواده، توانمندی‌های هر فرد، خودشناسی و درک صحیح از استعداد‌های بالقوه که می‌تواند بالفعل شود، تفاوت‌های فردی، الگو‌های در دسترس و همچنین شیوه آموزش نوجوان که اگر به صورت منطقی صورت پذیرد تا حد زیادی می‌تواند آینده فرد را پیش بینی کند، ولی چنانچه این بلوغ طولانی شود و شکل گیری هویت به هر دلیل به تعویق بیفتد می‌تواند مشکلات عدیده‌ای برای فرد و خانواده رقم بزند به این دلیل که مهمترین ساختار شخصیت انسان هویت یابی است و، چون نقش بلند مدت و پایداری در زندگی ایفا می‌کند
از اهمیت آموزش در این زمینه نباید غفلت شود.

_ بلوغ عقلانی که مهمترین مرحله تحول انسان بشمار می‌آید که حدودا در سنین بعد ۲۰ سال برای دختر و بعد ۲۵ سال برای پسر‌ها رخ می‌دهد عوامل زیادی در این تحول دخالت دارند که یکی از مهمترین آن‌ها اهمیت تعلیم و تربیت آموزش اصولی و صحیح در درون خانواده را می‌توان نام بردکه در تحول عقلایی و همچنین در موفقیت‌های آتی نقش بارزی را داراست بنابر این بهتر است از اهمیت آموزش در این زمینه غفلت نشود.
انسان‌ها فارغ از جنس وقتی به سن بلوغ عقلانی می‌رسند آرام آرام به سمت (رسش) یا پختگی حرکت می‌کنند تا بتوانند ویژگی‌های تحول عقلایی را به شکل منطقی عملیاتی کنند، زیرا انتظار می‌رود با افزایش سن شناسنامه‌ای، تحول عقلایی، تجربه و پختگی همه در کنار هم بتواند به فرد کمک کنند تا با تحول یافتگی، زندگی شخصی، حرفه‌ای و اجتماعی خود را بهتر مدیریت کرده ارتقا پیدا کند همچنین موفقیت‌های بیشتری برای خود کسب کرده از زندگی و سرمایه‌های عاطفی و انسانی خود بیشتر بهره برده خود را به کمال نزدیک کند البته که برای رسیدن به بلوغ عقلانی از نقش آموزش و یادگیری نباید غافل باشیم، زیرا آموختن می‌تواند مسیر رسیدن به تحولات عقلانی را سرعت بخشد و هر قدر بهتر و زودتر بیاموزیم چالش‌های کمتری را تجربه کرده بهتر زندگی می‌کنیم همچنین پیشنهاد می‌شود با مطالعه کتاب‌های مناسب و شرکت در جلسات آموزشی معتبر و کمک گرفتن از روانشناس مسیر را برای خود و عزیزانتان کوتاه کنید.
ویژگی‌های بلوغ عقلانی
_ تحول فیزیولوژیکی مغز
_ تحول در تفکر
_ رشد خود مدیریتی
_ تقویت مهارت تصمیم گیری
_توانایی مهارت حل مساله
_ مدیریت هیجان (غم، شادی، خشم، ترس)
_ تحول از احساس به سمت ادراک
_ صعود از رفتار آنی و لحظه‌ای به سمت رفتار باقی وبا ثبات
_ رسیدن به ثبات در عملکرد
_ تحول به سمت شخصیت قابل پیش بینی
_ تحول عزت نفس
_ مدیریت مالی
_ مدیریت روابط درون فردی
_ تقویت مهارت روابط برون فردی
_ تقویت مهارت روبرو شدن با بحران‌های زندگی
_ مدیریت احساسات
_ بالندگی و پویایی
_ توانایی مهارت همدلی
_ مهارت درک متقابل
_ افزایش پشتکار
_ تقویت مهارت اعتماد به نفس
_ توانایی مدیریت وقت و زمان
_ تحول ادراک
_ تقویت مهارت مسئولیت پذیری
_ تقویت خود مدیریتی
_ تقویت دگر مدیریتی
_ ثبات در هویت
_ ثبات و پایداری در شکل‌گیری باور‌ها
_ تقویت در کاربرد مهارت‌های عاطفی
_ کاهش رفتار‌های تکانشی
_ تقویت سعه صدر
_ کنار آمدن منطقی با کاستی‌ها
_ توانایی کار کردن روی نقاط ضعف
_ توانایی تقویت نقاط قوت
_ توانایی روبرو شدن با نقاط ضعف
_ تلاش در جهت کاهش ضعف‌ها
_ ظهور عملکرد منطقی

داشتن دانش در این زمینه کمک موثری در شکل‌گیری صحیح بلوغ عقلایی خواهد بود و بازتاب آن در زندگی هر فرد تا آخر عمر هویدا می‌شود و می‌تواند چالش‌های پیش رو را به حداقل برساند که صد البته می‌تواند عامل موفقیت نیز باشد.
آگاهی در ابن زمینه کمک به ارتقا و پویایی و همچنین تحول ساختار منطقی بلوغ عقلانی خواهد بود و می‌تواند سرعت آن را بهبود ببخشد پیشنهاد می‌شود مطالعه کنید و از مشاوران حرفه‌ای بهره ببرید.