سمعک و شنوایی

اختلالات شنوایی طیف وسیعی از مشکلات مربوط به شنیدن هستند که می‌توانند از کاهش جزئی شنوایی تا ناشنوایی کامل را شامل شوند. این اختلالات ممکن است در بدو تولد وجود داشته باشند یا در طول زندگی به دلایل مختلفی مانند افزایش سن، قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، عفونت‌ها، آسیب‌ها یا مشکلات ژنتیکی ایجاد شوند. اختلالات شنوایی می‌توانند بر ارتباطات اجتماعی، یادگیری، رشد عاطفی و کیفیت کلی زندگی فرد تأثیر بگذارند. انواع مختلفی از اختلالات شنوایی وجود دارد که هر کدام علل و علائم خاص خود را دارند. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب اختلالات شنوایی بسیار مهم است تا از عوارض طولانی مدت آن جلوگیری شود.

خوشبختانه با پیشرفت تکنولوژی، راهکارهای موثری برای بهبود شنوایی افراد مبتلا به این اختلالات وجود دارد. یکی از این راهکارها، استفاده از سمعک است.

سمعک چیست و چگونه کار می‌کند؟
سمعک، وسیله‌ای الکترونیکی کوچک و هوشمند است که برای تقویت صدا و بهبود شنوایی افراد کم‌شنوا طراحی شده است. این دستگاه، صداهای محیط را دریافت کرده، آن‌ها را پردازش می‌کند و سپس به صورت تقویت شده به گوش داخلی منتقل می‌کند تا فرد بتواند صداها را بهتر و واضح‌تر بشنود.
اجزای اصلی یک سمعک:
میکروفون: صداهای محیط را دریافت کرده و آن‌ها را به سیگنال‌های الکتریکی تبدیل می‌کند.
تقویت‌کننده: قدرت سیگنال‌های الکتریکی را افزایش می‌دهد.
پردازنده: سیگنال‌ها را پردازش کرده و نویزهای اضافی را کاهش می‌دهد.
گیرنده: سیگنال‌های پردازش شده را به صدا تبدیل کرده و به گوش داخلی منتقل می‌کند.
باتری: به سمعک انرژی می‌دهد.

انواع سمعک
سمعک‌ها در انواع مختلفی تولید می‌شوند که هر کدام ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند. برخی از انواع رایج سمعک عبارتند از:

سمعک‌های پشت گوشی: این نوع سمعک‌ها بزرگ‌تر هستند و در پشت گوش قرار می‌گیرند.
سمعک‌های داخل گوشی: این سمعک‌ها کوچک‌تر هستند و داخل کانال گوش قرار می‌گیرند.
سمعک‌های نامرئی: این نوع سمعک‌ها بسیار کوچک هستند و به سختی قابل مشاهده‌اند.

مزایای استفاده از سمعک
● بهبود درک گفتار: سمعک‌ها به افراد کم‌شنوا کمک می‌کنند تا گفتار دیگران را بهتر درک کنند و در مکالمات شرکت فعال‌تری داشته باشند.
● افزایش اعتماد به نفس: بهبود شنوایی می‌تواند به افزایش اعتماد به نفس افراد کم‌شنوا در تعاملات اجتماعی کمک کند.
● کاهش انزوای اجتماعی: با استفاده از سمعک، افراد کم‌شنوا می‌توانند بهتر با دیگران ارتباط برقرار کنند و از انزوای اجتماعی جلوگیری کنند.
● بهبود کیفیت زندگی: شنوایی بهتر به افراد کم‌شنوا اجازه می‌دهد تا از فعالیت‌های روزمره خود بیشتر لذت ببرند و کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند.

اهمیت تشخیص زودهنگام و درمان مناسب
تشخیص زودهنگام اختلالات شنوایی و شروع درمان مناسب، می‌تواند از پیشرفت این اختلالات جلوگیری کرده و از بروز عوارض جدی‌تر جلوگیری کند. بنابراین، اگر شما یا یکی از عزیزانتان متوجه هرگونه تغییر در شنوایی خود شدید، حتماً به یک متخصص شنوایی‌ شناسی مراجعه کنید.
مراحل استفاده از سمعک
تشخیص اختلال شنوایی: اولین قدم برای استفاده از سمعک، تشخیص دقیق نوع و شدت اختلال شنوایی توسط یک متخصص شنوایی‌شناسی است.
انتخاب سمعک مناسب: متخصص شنوایی‌ شناسی بر اساس نوع اختلال شنوایی و نیازهای فرد، مناسب‌ترین نوع سمعک را انتخاب می‌کند.
تنظیم سمعک: سمعک برای هر فرد به صورت سفارشی تنظیم می‌شود تا بهترین عملکرد را داشته باشد.
آموزش استفاده از سمعک: متخصص شنوایی‌ شناسی به فرد آموزش می‌دهد که چگونه از سمعک خود به درستی استفاده کند و از آن مراقبت کند.

آیا استفاده از سمعک محدودیتی دارد؟
اگرچه سمعک‌ها به بسیاری از افراد کم‌شنوا کمک می‌کنند، اما برای همه افراد مناسب نیستند. برخی از افراد ممکن است به دلیل نوع اختلال شنوایی یا دلایل پزشکی دیگر، از سمعک بهره کامل نبرند.
علاوه بر سمعک، چه راهکارهای دیگری برای درمان اختلالات شنوایی وجود دارد؟
کاشت حلزون: برای افرادی که دچار ناشنوایی حسی-عصبی هستند، کاشت حلزون می‌تواند گزینه مناسبی باشد.
درمان‌های دارویی: در برخی موارد، داروها می‌توانند برای درمان برخی از علل اختلالات شنوایی استفاده شوند.
جراحی: در برخی موارد، جراحی می‌تواند برای درمان اختلالات شنوایی ناشی از مشکلات فیزیکی گوش استفاده شود.

مراقبت از گوش‌ها: کلید حفظ شنوایی سالم
گوش، یکی از ارزشمندترین هدایای خداوند به انسان است که به ما امکان می‌دهد دنیای اطرافمان را از طریق صدا تجربه کنیم. با این حال، این عضو حساس به عوامل مختلفی آسیب‌پذیر است و در صورت عدم مراقبت مناسب، ممکن است دچار مشکلات شنوایی شویم.
حفاظت در برابر صداهای بلند
محیط‌های کاری پر سر و صدا: کارگران صنایع، موزیسین‌ها و افرادی که در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند، باید از محافظ گوش‌های صنعتی با کیفیت استفاده کنند.
فعالیت‌های تفریحی: در کنسرت‌ها، مسابقات ورزشی و سایر رویدادهای پر سر و صدا، استفاده از گوش‌گیرهای یکبار مصرف می‌تواند از گوش‌ها محافظت کند.
دستگاه‌های صوتی شخصی: حجم صدای دستگاه‌های صوتی شخصی مانند هدفون و هندزفری را در حد متوسط نگه دارید و از استفاده طولانی‌مدت از آن‌ها در حجم بالا خودداری کنید.
استراحت دادن به گوش‌ها: در محیط‌های پر سر و صدا، هر نیم ساعت یک بار به گوش‌های خود استراحت دهید.

مراقبت از عفونت‌های گوش
شنا: پس از شنا، گوش‌های خود را با یک حوله نرم خشک کنید و از قطره‌های گوش برای جلوگیری از عفونت استفاده کنید.
آلرژی‌ها: اگر به آلرژی مبتلا هستید، برای کنترل علائم و جلوگیری از عفونت‌های گوش با پزشک خود مشورت کنید.
تمیز کردن صحیح گوش: از فرو کردن هرگونه جسم خارجی در گوش خودداری کنید، زیرا ممکن است به پرده گوش آسیب برساند.

کنترل بیماری‌های زمینه‌ای
فشار خون بالا: فشار خون بالا می‌تواند به رگ‌های خونی کوچک گوش آسیب رسانده و باعث کاهش شنوایی شود.
دیابت: دیابت می‌تواند به عصب‌های گوش آسیب رسانده و باعث وزوز گوش شود.
بیماری‌های خود ایمنی: برخی بیماری‌های خود ایمنی مانند لوپوس می‌توانند بر شنوایی تأثیر بگذارند.

مراجعه منظم به پزشک
کودکان: کودکان باید به طور منظم توسط پزشک متخصص گوش و حلق و بینی معاینه شوند، زیرا عفونت‌های گوش در کودکان شایع است.
افراد مسن: افراد مسن باید به دلیل افزایش خطر کاهش شنوایی، به طور مرتب به پزشک مراجعه کنند.
کارگران صنایع: کارگرانی که در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند، باید هر سال معاینات شنوایی سنجی انجام دهند.

تغذیه سالم
ویتامین‌ها و مواد معدنی: مصرف غذاهایی غنی از ویتامین A، C و E، روی و سلنیوم می‌تواند به حفظ سلامت گوش کمک کند.
غذاهای ضد التهاب: کاهش التهاب در بدن می‌تواند به پیشگیری از آسیب‌های گوش کمک کند.

کاهش استرس
مدیتیشن: مدیتیشن و یوگا می‌توانند به کاهش استرس و بهبود سلامت کلی کمک کنند.
فعالیت‌های ورزشی: ورزش منظم به کاهش استرس و بهبود گردش خون کمک می‌کند.

نکات اضافی
سیگار نکشید: سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها از جمله بیماری‌های گوش را افزایش دهد.
از داروهای ototoxic اجتناب کنید: برخی داروها مانند آسپرین و برخی آنتی‌بیوتیک‌ها می‌توانند به گوش آسیب برسانند.
حفاظت در برابر سرما: سرمازدگی گوش می‌تواند به شنوایی آسیب برساند.

علل دیگر کاهش شنوایی که باید به آن‌ها توجه شود:
تروما: ضربه به سر یا گوش می‌تواند باعث آسیب به پرده گوش یا استخوان‌های کوچک گوش شود.
تومورهای مغزی: تومورهای مغزی می‌توانند بر عصب شنوایی فشار وارد کرده و باعث کاهش شنوایی شوند.
پیری: کاهش شنوایی با افزایش سن طبیعی است، اما می‌توان با مراقبت‌های مناسب از پیشرفت آن جلوگیری کرد.
علائم هشداردهنده مشکلات شنوایی
● کاهش شنوایی تدریجی
● مشکل در درک گفتار در محیط‌های شلوغ
● نیاز به افزایش حجم صدا در تلویزیون یا رادیو
● زنگ زدن یا وزوز در گوش
● احساس پری یا گرفتگی در گوش
● سرگیجه یا عدم تعادل

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر متوجه هر یک از علائم ذکر شده شدید، حتماً به یک متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب مشکلات شنوایی می‌تواند از پیشرفت بیماری و عوارض آن جلوگیری کند.

سخن آخر
اختلالات شنوایی، از کاهش جزئی شنوایی تا ناشنوایی کامل، می‌توانند به طور قابل توجهی بر کیفیت زندگی افراد تأثیرگذار باشند. خوشبختانه، با پیشرفت تکنولوژی و روش‌های درمانی، این اختلالات دیگر مانعی برای زندگی عادی و فعال نیستند. یکی از موثرترین راهکارها برای بهبود شنوایی و کیفیت زندگی افراد مبتلا، استفاده از سمعک است.

سمعک‌ها دستگاه‌های الکترونیکی پیشرفته‌ای هستند که صداهای محیط را تقویت کرده و به صورت قابل فهم به گوش داخلی منتقل می‌کنند. این دستگاه‌ها در انواع مختلف و با ویژگی‌های متنوعی تولید می‌شوند تا نیازهای مختلف افراد را برآورده سازند. با پیشرفت تکنولوژی، سمعک‌ها بسیار کوچک‌تر، هوشمندتر و کاربرپسندتر شده‌اند.

به قلم: ابراهیم مهدوی پور
شنوایی شناسی
۰۹۱۲۴۶۳۸۳۳۶
مركز ارزيابي شنوايي و تجويز سمعك رسا
آدرس و شماره تماس:
محمدشهر،بلوار امام خميني ، ابتداي بلوار دشت بهشت،برج قائم
طبقه ٣ واحد ١٨
تلفن: ٣٦٢٧٠٨٠٧
٣٦٢٧٠٨٦٧